Το χωριό μας - Ο Πάρνωνας και η γύρω περιοχή

parnonas Το ιερό βουνό του θεού Κρόνου είναι ένας βοτανικός παράδεισος πλημμυρισμένος από έλατα, αλλά μάλλον άγνωστος στους περισσότερους. Ένα δίκτυο χωματόδρομων και μονοπατιών που προκαλούν για εξερεύνηση θα σας αποκαλύψει τοπία απίστευτης ομορφιάς.  Στην αγκαλιά αυτού του βουνού θα ανακαλύψετε μερικά από τα ομορφότερα χωριά της Ελλάδας. Θα χαθείτε στο πράσινο χρώμα, θα χαλαρώσετε και στον δρόμο της επιστροφής θα αισθανθείτε δυνατοί, ικανοί να σηκώσετε πολλές οκάδες από τα βάρη της καθημερινότητας.

  Ο Πάρνωνας ή Μαλεβός καλύπτει μέχρι το μέσον περίπου τα όρια των νομών της Αρκαδίας και της Λακωνίας. Η ονομασία του είναι αρχαιότατη και προέρχεται από την ίδια ρίζα με τις ονομασίες της Πάρνηθας και του Παρνασσού. Τις πρώτες αναφορές τις έχουμε από τον Παυσανία και τον Στράβωνα. Η ψηλότερη κορυφή του είναι η Μεγάλη Τούρλα (1936 μ.), ενώ στην κορυφογραμμή του υπάρχουν αρκετές βουνοκορφές που το υψόμετρό τους ξεπερνά τα 1500 μέτρα, (Γαϊτανόραχη 1803μ., Μαδαρή 1685μ.).

  Οι ανατολικές πλαγιές του καταλήγουν σε περίτεχνους όρμους, μικρές παραλίες που οι περισσότερες βουτούν απότομα στα νερά του Αργολικού κόλπου και του Μυρτώου πελάγους με αρκετά όμορφα και γραφικά χωριά που αποτελούν έναν από τους καλύτερους παραθαλάσσιους  προορισμούς για διακοπές στην περιοχή, όπως το ξακουστό Λεωνίδιο, τα παραδοσιακά Πούλιθρα, τοΞηροπήγαδο, Το Παράλιο Άστρος κ.α.  Στα δυτικά ο Πάρνωνας τελειώνει στην κοιλάδα του Ευρώτα, που πηγάζει από τον Ταϋγετο.

  Σε όλη την περιοχή που καλύπτει ο Πάρνωνας έχει δημιουργηθεί ένα μοναδικό σύμπλεγμα σπάνιας ομορφιάς. Πανέμορφα οροπέδια, πλήθος βουνοκορφών, φαράγγια απαράμιλλης και άγριας ομορφιάς και βαθιές κοιλάδες σχηματίζουν το ποικιλόμορφο ανάγλυφο του Πάρνωνα. Εκατοντάδες πηγές δημιουργούν ένα αδιάκοπο τραγούδι, ύμνο στη φύση. Τρία ποτάμια - χείμαρροι πηγάζουν από τις πλαγιές της οροσειράς του Πάρνωνα καταλήγοντας στον Αργολικό κόλπο, ο Τάνος, ο Βρασιάτης και ο Δαφνώνας.

  Με εξαίρεση τις ψηλές κορφές του, είναι βουνό με πλούσια βλάστηση και πολυσύνθετη χλωρίδα, με σπάνια φαρμακευτικά - αρωματικά φυτά. Τα έλατα, πεύκα, κέδρα, καστανιές, καρυδιές, πλατάνια και χαρουπιές καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος της έκτασής του. Ο υγρότοπος Μουστού και οι περιοχές άνω των 1600 μέτρων, έχουν ενταχθεί στο δίκτυο "Natura 2000", ενώ το δάσος δενδρόκενδρου, στην περιοχή Μαλεβής, ο καστανεώνας της Καστάνιτσας και το δρυοδάσος της Σέλλας στον Πλάτανο, έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα μνημεία της φύσης.

  Πλούσια επίσης είναι και η πανίδα. Τα άγρια θηλαστικά που ζουν στον Πάρνωνα είναι κυρίως νυκτόβια όπως ο λαγός, η αλεπού, ο ασβός, το κουνάβι, η νυφίτσα, το τσακάλι και τελευταία ζαρκάδια και πολλά αγριογούρουνα.. Η ορνιθοπανίδα είναι εξαιρετικά πλούσια, παπαδίτσες, τσοπανάκος, τσίχλες, κοτσύφια, φασιανοί, κουρούνες, περιλαμβάνει 217 είδη τα περισσότερα ζουν μόνιμα στον Πάρνωνα, τα 53 είναι απειλούμενα πιο σπάνια είναι ο Χρυσαετός ο τσίφτης, ο στεπόκιρκος, ο σταυραετός, η χιονάδα, ο πετροκότσυφας, η χιονότσιχλα, η κιτρινοκαλιακούδα και ο πορφυρότσικνιας. Ο Πάρνωνας διαθέτει ακόμη πλούσια πανίδα αμφίβιων και ερπετών και έχουν καταγραφεί 26 είδη, πρασυνοφρύνος, δενδροβάτραχος, λιμνοβάτραχος, χερσαίες χελώνες και νεροχελώνες.

  Δεκάδες χωριά βρίσκονται σκαρφαλωμένα στις πλαγιές του Πάρνωνα, διατηρητέα και παραδοσιακά, δείγματα υψηλής αρχιτεκτονικής και αισθητικής. Γραφικά σοκάκια και καλντερίμια, ξωκλήσια, μονοπάτια, πέτρινα  γεφύρια, νερόμυλοι, νεροτριβές, κάστρα και πυργόσπιτα θα προκαλέσουν τον θαυμασμό σας.

  •  Υγρότοπος του Μουστού

moustos1moustos2moustos3moustos4

  Βρίσκεται 2 χλμ. Ν.Α. του Αστρους και αριστερά του οδικού άξονα Αστρους - Λεωνιδίου. Είναι ενταγμένος στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο "Natura 2000", ως περιοχή υψηλής προστασίας. Είναι μικρή λίμνη σε μικρό υψόμετρο πάνω από τη θάλασσα που συνδέεται με αυτή με δύο τεχνητά κανάλια.
Το κύριο κανάλι δημιουργήθηκε από Βαυαρούς μηχανικούς, επί Οθωνα, με σκοπό την αποξήρανση της λίμνης. Τροφοδοτείται με γλυκό νερό από πηγές αλλά και με θαλασσινό. Η λίμνη είναι σχετικά αβαθής και περιβάλλεται από ελώδεις εκτάσεις.
Η χλωρίδα είναι πλούσια και η πανίδα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, αφού παρατηρούμε πλήθος ψαριών, ερπετά, μικρά θηλαστικά και μεγάλη ποικιλία πτηνών. Το χειμώνα η λίμνη αποκτά άλλο ενδιαφέρον, αφού αποτελεί σταθμό χιλιάδων μεταναστευτικών πουλιών, που δημιουργούν μία μοναδική αίσθηση μαγείας. Στην αμμώδη παραλία που εκβάλλουν τα κανάλια της λίμνης πολλαπλασιάζεται και μικρός αριθμός χελώνων καρέτα - καρέτα. Οι πηγές της λίμνης χρησιμοποιούνται και ως ιαματικές.

  •  Χλωρίδα Πάρνωνα

xlorida1xlorida2xlorida3xlorida4

  Ένας μικρός βοτανικός παράδεισος που δεν έχει ακόμα πλήρως καταγραφεί, οργιάζει σε όλη την έκταση του Πάρνωνα, αφού η γεωλογική ιστορία και, κατά συνέπεια, η πολύ ιδιαίτερη μορφολογία του είναι γεμάτη χαράδρες, κοίτες, ρέματα, γκρεμούς, φωλιές, δηλαδή, για να ευδοκιμήσουν πολλά, διαφορετικά και εντυπωσιακά είδη βλάστησης.

  Αν από μακριά οι κορυφές του φαντάζουν γυμνές, έχουν πολλά να αποκαλύψουν στον παρατηρητικό επισκέπτη! Πάνω από 600 είδη και υποείδη βλάστησης έχουν μέχρι τώρα καταγραφεί από τα Πανεπιστήμια της Πάτρας και της Κοπεγχάγης ενώ υπολογίζεται ότι ο συνολικός πλούτος του όρους φτάνει τα 900 με 1100 είδη!

  Ενδημικά, σπάνια και προστατευόμενα είδη Ως ενδημικά ορίζονται τα είδη φυτών ή ζώων που απαντώνται μόνο σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό σημείο. Ο Πάρνωνας φιλοξενεί πάνω από 113 σπάνια φυτά μερικά εκ των οποίων είναι μοναδικά είτε στην Ελλάδα είτε στην Ευρώπη, καθώς και σπάνια ασιατικά είδη. Έτσι, καθίσταται ένας πολύτιμος οικολογικός παράδεισος όχι μόνο για τον επιστήμονα αλλά και για κάθε φυσιολάτρη! Το παιχνίδι των κρυμμένων λουλουδιών που παίζεται στις πλαγιές του από τα μυθολογικά χρόνια, είναι μια υπέροχη εμπειρία! Παράξενα φυτά μαγεύουν τον επισκέπτη με την ομορφιά και τα περίεργα ονόματά τους, όπως: κεράστιο το πάλλευκο, γυψόφιλο το νάνο, ρίνδερα η ελληνική.

  Ενδημικά του Πάρνωνα: Στον Πάρνωνα συναντώνται 16 τοπικά ενδημικά είδη! Μόνο στα πολύ υψηλά υψόμετρα συναντά κανείς τον αγριοπανσέ του Πάρνωνα (viola parnonia), τον αστράγαλο του Αγρανιώτη (astragalus agranioti) και την κενταύρια του Πάρνωνα (centaurea athoa ssp. parnonia).

  Ενδημικά της Πελοποννήσου: 17 είδη έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα, που ευδοκιμούν μόνο σε περιοχές της νότιας Πελοποννήσου ή και στα Κύθηρα. Ψάξτε την αχίλλειο του Ταϋγέτου, το βόλανθο το λακωνικό, το τσάι του Μαλεβού, τη σιληνή την πελοποννησιακή, την καμπανούλα τη στενοσίφωνα, τον κρόκο το μελάνθηρο που ανθίζει το φθινόπωρο…

  Ενδημικά της Ελλάδας: Στον Πάρνωνα έχουν καταγραφεί, εκτός των παραπάνω, άλλα 52 είδη και υποείδη ενδημικά της χώρας. Σε αυτά περιλαμβάνονται η αλκάννα η γραική, η ασπερούλα του Ταϋγέτου, το αλιβάρβαρο, η φριτιλλάρια η γραική, το άλιο του Ταϋγέτου, το γυψόφιλο το νάνο, η βερονίκη η πελοποννησιακή, η ρίνδερα η ελληνική, το κεράστιο το πάλλευκο, η κεφαλληνιακή ελάτη κ.ά.

  Σπάνια είδη και υποείδη: Περίπου 11 στον αριθμό εντοπίζονται στον Πάρνωνα. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι το δενδρόκεδρο, το θάλικτρο το ανατολικό, ο αστράγαλος ο γαλακτώδης, το ηλιάνθεμο των Απεννίνων, η κόκκινη τουλίπα που στολίζει κατά τόπους τις χαμηλές πλαγιές με τα κυματιστά της φύλλα, η χρυσή τουλίπα (γνωστή και ως τουλίπα του Ορφανίδη) που φυτρώνει στα ξέφωτα των κωνοφόρων περιοχών και ο ίταμος καθώς και 12 είδη ορχιδέας!

  •  Πανίδα Πάρνωνα

turtlerabbitfoxhawk

 Θηλαστικά: 12 περίπου είδη απαντώνται στον Πάρνωνα. Τα άγρια θηλαστικά της περιοχής είναι κυρίως νυκτόβια, μικρά ή μεσαία σε μέγεθος και το ανθρώπινο μάτι συχνά τα προσπερνά. Μεταξύ αυτών είναι το κουνάβι, ο ασβός με τις υπέροχες φωλιές και τις αταξίες που ταλαιπωρούν τους αγρότες, η νυφίτσα, η αλεπού, ο λαγός, οι νυχτερίδες και διάφορα τρωκτικά, καθώς και το απειλούμενο τσακάλι.

  Πτηνά, ορνιθοπανίδα: Εντυπωσιακή ποικιλία ειδών και υποειδών απαντάται στον Πάρνωνα. Έχουν εντοπιστεί 217 διαφορετικά είδη πουλιών, άλλα διαβατικά που ξαποσταίνουν από το ταξίδι τους, άλλα αποδημητικά που έρχονται εδώ μόνο το καλοκαίρι ή το χειμώνα και άλλα μόνιμα. Από αυτά, 53 είδη θεωρούνται απειλούμενα ή προστατευόμενα. Ενώ στρουθιόμορφα είδη απαντώνται κυρίως στα δάση, μεγάλη ποικιλία πουλιών απαντάται και στις ημιορεινές δασώδεις ζώνες δηλαδή από τα 600 μέχρι και τα 800 περίπου μέτρα υψόμετρο. Αν και αρκετά χωριά είναι χτισμένα σε τέτοιες περιοχές, τα τρεχούμενα νερά, οι αγροί με κηπευτικά ή οπωροφόρα και το καλό κλίμα ευνοούν τη διαβίωση πολλών ειδών. Πιο φτωχές σε ορνιθοπανίδα είναι οι λοφώδεις περιοχές από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι και τα 600 περίπου μέτρα υψόμετρο αν και, αναλογικά με την υπόλοιπη Ελλάδα, και εδώ ο αριθμός των ποικιλιών και των ατόμων είναι υψηλός.

  Στρουθιόμορφα είδη: Τέτοια είναι τα περισσότερα της ορνιθοπανίδας του Πάρνωνα. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται πτηνά όπως χελιδόνια, σπουργίτια, κουρούνες, τσίχλες, κότσυφες, παπαδίτσες, τσοπανάκοι κ.λπ. Ζουν κυρίως στις κωνοφόρες ζώνες, στα δάση του Πάρνωνα που έχουν σχετικά ηπιότερο κλίμα από τα αντίστοιχα της υπόλοιπης Ελλάδας. Εντυπωσιακό είναι το ότι τα πουλιά αυτά δεν περιορίζονται στις ορεινές περιοχές αλλά απαντώνται στο σύνολο της έκτασης. Υδρόβια και παρυδάτια πτηνά: απαντώνται κυρίως στον υγρότοπο του Μουστού και τους γύρω μικρότερους υγρότοπους, όπου βρίσκουν τροφή και κατάλληλο κλίμα. Εδώ, κάνουν διάλειμμα από το μακρύ ταξίδι τους. Παράλληλα, εντοπίζονται και κάποιες ποικιλίες που φωλιάζουν στις περιοχές των υγροτόπων. Στους υγρότοπους του Πάρνωνα τα υδρόβια και παράκτια πτηνά βρίσκουν μεγάλη ποικιλία ενδιαιτημάτων όπως οι παράκτιες λίμνες, τα κανάλια, οι αλμυρόβαλτοι, οι καλαμιώνες και τα λασποτόπια.

  Ερπετά και Αμφίβια: Πάνω από 26 είδη αμφιβίων και ερπετών έχουν καταγραφεί στην περιοχή του Πάρνωνα. Δύο από αυτά είναι ενδημικά της Πελοποννήσου και δυο της Ελλάδας. Γενικά, στην περιοχή του Πάρνωνα ζουν δυο από τα τρία είδη χερσαίας χελώνας που είναι ενδημικά της χώρας μας, σαύρες και 7 είδη φιδιών μεταξύ των οποίων είναι οι δενδρογαλιές, οι οχιές, τα σπιτόφιδα, τα λιμνόφιδα, τα ασινόφιδα, οι λαφιάτες και οι σαπίτες.

  Βάτραχοι: Πιο συχνά απαντάμε τη μπράσκα που είναι ο μεγαλύτερος φρύνος της Ελλάδας, τον πρασινόφρυνο που θυμίζει στολή παραλλαγής, το δενδροβάραχο, το λιμνοβάτραχο, τον ελληνικό καφέ βάτραχο στους ορεινούς χειμάρρους και τον ευκίνητο καφέ βάτραχο ή πηδοβάτραχο που προτιμά τις υγρές θέσεις και εντυπωσιάζει με το μεγάλο άλμα του.

  Έντομα και άλλα ασπόνδυλα: Μόνο 21 είδη έχουν καταγραφεί στον Πάρνωνα. Η μελέτη αυτών των ειδών είναι εξαιρετικά δυσχερής και χρονοβόρα, αφού είναι δύσκολο για τα περισσότερα είδη, να εντοπιστούν και να συλλεχθούν. Μερικά από τα είδη αυτά είναι τα εξής: ζερύνθια η Πολυξένη που απαντάται στις θαμνώδεις εκτάσεις των χαμηλών υψομέτρων, πιερίς η Εργάνη, πιερίς του Κρούπερ, αρμαδιλλίδιο το καλαματιανό, αρμαδιλλίδιο το τριπολιτσιώτικο, πλατυκλεής ο Πάρνων, ποικιλίμων ο ευγενής, ανθοχαρής του Γκρούνερ, ύλη η ευφόρβια κ.ά.

You are here Το χωριό μας Ο Πάρνωνας και η γύρω περιοχή